امروزه استفاده از رایانه و سیستمهای مختلف نرم افزاری و سخت افزاری رایانه ای به عنوان یک جزء لاینفک هر سازمان و مجموعه ای محسوب می شود، لذا واحد فناوری اطلاعات و ارتباطات در همه سازمانها از جایگاه مهمی برخوردار است. یکی از موارد بسیار مهم در راستای تداوم کسب و کار و پیشبرد اهداف سازمان ها و شرکتها، اطمینان از پایداری، صحت سلامت و امنیت داده ها می باشد. این امر موجب گشت تا نقش فضای ذخیره سازی اطلاعات (Storage) به عنوان یک عنصر کلیدی در سازمان ها و شرکتها از اهمیت بسیار ویژه ای نسبت به گذشته برخوردار گردد.

از آنجایی که اهداف استراتژیک و حساسیت همیشه در دسترس بودن داده ها در هر سازمان با سازمانی دیگر متفاوت می باشد لذا تعدد و نوع سرویسهای هر سازمان با سازمانی دیگر نیز متفاوت می باشد. از این رو شرکتهای ارائه کننده ادوات ذخیره سازی داده ناگزیر به ساخت انواع مختلف تجهیزات ذخیره سازی اعم از DAS, NAS, SAN, Tape Library, SDS با اهداف مختلفی همچون دسترسی به داده ها به صورت آنلاین و یا قابلیت آرشیو و نگهداری، بسته به نیاز سازمانها نمودند. به دلیل وجود همین حساسیتها این تجهیزات بایستی دارای پارامترهای مهمی نظیر:
کیفیت و امنیت بالای داده ها
سرعت و بازدهی مناسب
توسعه پذیری
انعطاف پذیری
مدیریت آسان
پیکربندی متنوع
دسترس پذیری بالا
در زیر لیستی از محبوب ترین نوع ذخیره سازی مورد استفاده برای پشتیبان گیری داده ها است.

 

۱دیسک سخت خارجی (External Hard Disk) :

این هارد دیسک ها مشابه نوعی است که در یک رایانه رومیزی یا رایانه لپ تاپ نصب شده است. تفاوت این است که می توان آنها را به کامپیوتر متصل کرد یا جدا کرد و از کامپیوتر اصلی جدا شد.

ظرفیت: ۱۶۰ گیگابایت تا ۳ ترابایت (تقریبا ۳۰۰۰ گیگابایت)

اتصال: رایج ترین اتصال به کامپیوتر از طریق اتصال USB 2.0 یا USB3.0 است. همچنین ممکن است در یک اتصال SATA یا eSATA موجود باشد.

مزایا :

گزینه بسیار خوبی برای پشتیبان گیری محلی از مقدار زیادی از داده ها.
ارزان ترین گزینه ذخیره سازی که بسیار قابل اعتماد است

معایب:

می تواند بسیار ظریف باشد ممکن است آسیب ببیند و یا به علت نوسان برق خراب شود.

۲-درایو حالت جامد (SSD) :

درایوهای حالت جامد عملکرد مشابهی با درایو های سخت افزاری مکانیکی / مغناطیسی دارند، اما شباهت ها در آنجا متوقف می شوند. در داخل، آنها کاملا متفاوت هستند. آنها هیچ بخش متحرک و یا پلات های چرخشی ندارند. آنها صرفا بر روی نیمه هادی ها و الکترونیک برای ذخیره داده ها تکیه می کنند و آن را قابل اعتماد تر و قوی تر از مغناطیسی سنتی می دانند. قطعات متحرک نیز به این معنی است که از قدرت کمتر از دیسک سخت سنتی استفاده می کنند و خیلی سریعتر نیز هستند.
با پایین آمدن قیمت های درایو حالت جامد و مصرف انرژی پایین تر ،SSD ها به طور گسترده در لپ تاپ ها و دستگاه های تلفن همراه استفاده می شوند. SSD های خارجی نیز یک گزینه مناسب برای پشتیبان گیری داده ها هستند.
ظرفیت: ۶۴ گیگابایت تا ۲۵۶ گیگابایت
اتصالات :USB 2.0 / 3.0 و SATA

مزایا :

سریع تر خواندن و نوشتن عملکرد.
قوی تر و قابل اعتماد تر از دیسک سخت سنتی مغناطیسی.
قابل حمل ،می توان به آسانی برداشته شوند.

معایب:

هنوز هم نسبتا گران قیمت در مقایسه با هارد دیسک های سنتی است.
فضای ذخیره سازی معمولا کمتر از دیسک سخت سنتی مغناطیسی است.

 

۳-ذخیره سازی متصل به شبکه (NAS):

NAS به سادگی یک یا چند هارد دیسک معمولی IDE یا SATA را در محفظه ذخیره سازی آرایه قرار می دهد و از طریق یک پورت اترنت متصل به روتر یا هاب شبکه می شود. بعضی از این محفظه های NAS دارای فن های تهویه برای محافظت درایوهای سخت از گرمای بیش از حد هستند.

مزایا :

گزینه بسیار خوبی برای پشتیبان گیری محلی به ویژه برای شبکه ها و کسب و کارهای کوچک است.
به عنوان چند دیسک سخت می تواند وصل شود، NAS می تواند مقدار بسیار زیادی از داده ها را نگه دارد
می تواند راه اندازی با بارگزاری (RAID) افزایش قابلیت اطمینان و / یا خواندن و نوشتن عملکرد.
درایو همیشه متصل و در دسترس شبکه ای است که NAS را انتخاب خوبی برای انجام پشتیبان گیری خودکار برنامه ریزی شده می کند.

معایب:

به طور قابل توجهی گران تر از استفاده از یک هارد تهیه آن بسیار مشکل است زیرا تهیه نسخه پشتیبان محلی بسیار دشوار است و هنوز هم به برخی حوادث مانند سرقت و سیل، آتش سوزی و غیره حساس است.

 

 

۴درایو USB Thumb یا درایو فلش

اینها شبیه به درایوهای حالت جامد هستند، به جز اینکه در اندازه و ظرفیت آنها بسیار کوچک است. آنها قطعات متحرک ندارند و آنها را کاملا قوی می سازد. آنها قابل حمل هستند و می توانند بر روی یک keychain مناسب باشند. آنها ایده آل برای پشتیبان گیری از مقدار کمی اطلاعات است .
ظرفیت: ۴ گیگابایت تا ۶۴ گیگابایت

مزایا :

گزینه ذخیره سازی قابل حمل. می توانید روی یک keychain جا بیفتید و آن را پشتیبان خارج از محل قرار دهید وقتی آن را با خود حمل کنید.
دیسک سخت تر و بسیار قوی تر از دیسک های سنتی مغناطیسی

معایب:


نسبتا گران در هر GB به همین ترتیب تنها می تواند برای پشتیبان گیری از مقدار کمی از داده ها استفاده می شود.

 

۵ درایو نوری (CD/DVD) :

سی دی و دی وی دی ایده آل برای ذخیره یک لیست از آهنگ ها، فیلم ها، رسانه ها و یا نرم افزار برای توزیع و یا برای دادن به یک دوست با توجه به هزینه بسیار پایین در هر دیسک. آنها گزینه های ذخیره سازی مناسبی برای پشتیبان گیری را با توجه به طول عمر کوتاه ترشان، فضای ذخیره سازی کوچک و سرعت خواندن و نوشتن کمتر نیستند.

ظرفیت CD : از ۶۵۰ تا ۹۰۰ مگابایت
ظرفیت DVD : از ۴.۷ تا ۱۷.۸ گیگابایت

مزایا :

کم هزینه

معایب:

نسبت طول عمر کوتاهتر نسبت به سایر گزینه های ذخیره سازی
به عنوان گزینه های ذخیره سازی دیگر مانند هارد دیسک خارجی و SSD قابل اعتماد نیست.

 

۶ ذخیره سازی ابر

ذخیره سازی ابر فضای ذخیره سازی در مرکز داده تجاری قابل دسترسی از هر کامپیوتر با دسترسی به اینترنت است. معمولا توسط یک ارائه دهنده خدمات ارائه می شود. فضای ذخیره سازی محدود می تواند به صورت رایگان با فضای بیشتری برای هزینه اشتراک هزینه ارائه شود. مثالهایی از ارائه دهندگان خدمات Amazon S3، Google Drive، Sky Drive و غیره می باشند.

مزایا :

یک پشتیبان خیلی خوب خارج از سایت. از وقایع و بلایا مانند سرقت، سیل، آتش و غیره تاثیر قرار نمیگیرد.

معایب:

از هارد دیسک های خارجی تر گران تر هستند. اغلب نیاز به خرید اشتراک دارند.
نیاز به اتصال به اینترنت برای دسترسی به ذخیره سازی ابر.
خیلی کندتر از پشتیبان گیری محلی هستند.

هر سیستم پردازشی به منظور ثبت و ذخیره سازی اطلاعات پردازش شده، نیاز به تجهیزات ذخیره سازی دارد. به هر فضایی که اطلاعات را درون آن ذخیره می‌کنیم Storage می‌گوییم. لذا هنگام انتخاب سرور باید فضای Storage متناسب با آن نیز در نظر گرفته شود. تجهیزات ذخیره سازی مخصوص سرور و شبکه به دو دسته تقسیم می‌شوند:

تجهیزات ذخیره سازی داخلی:

این تجهیزات شامل انواع هارد دیسک و کنترلر هارد است که داخل کیس سرور تعبیه شده‌اند.

تجهیزات ذخیرسازی خارجی:

این تجهیزات شامل انواع دستگاه‌های ذخیره سازی مبتنی بر هارد دیسک و نوار مغناطیسی یا  Tapeاست که به عنوان تجهیزات مکمل به سرور یا به شبکه متصل می‌شوند.

معرفی ابزار ذخیره سازی Tape

انواعی از ابزارهای ذخیره سازی که در دنیای IT استفاده می‌شود، Tapeها هستند که در زمینه ذخیره سازی پیش کسوت بوده و برای تهیه پشتیبان و بکاپ از داده و اطلاعات کاربرد دارند. این درایوها گاهی به طور مستقیم روی سرورها نصب می‌شوند. در صورتی که نیاز باشد پس از پر شدن یک Tape ،Tape بعدی به صورت خودکار جایگزین شود، باید بر روی دستگاهها Autoloader نصب شود. در صورتی که بخواهیم همزمان از چند درایو برای تهیه پشتیبان از چند دستگاه استفاده کنیم، باید Tape Library استفاده شود. در لینک زیر می‌توانید به طور کامل درباره Tapeها بخوانید:

انواع دستگاه‌های ذخیره سازی مبتنی بر هارد دیسک

تجهیزات ذخیره سازی مبتنی بر هارد دیسک بر اساس ساختار شبکه، زیرساخت سخت‌افزاری، سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای مورد نیاز و کاربری، به ۴ دسته تقسیم می‌شود:

Direct Attach Storage )  DAS)
Network Attach Storage )  NAS)
Storage Area Network )  SAN)
Cloud Storage